تداخل دارویی امری مهم و پیچیده در زمینه مصرف داروها و گیاهان دارویی است. این تداخلات میتوانند تأثیرات داروها را تغییر دهند که گاهی به نفع بیماری و گاهی ممکن است به ضرر بیمار ایجاد شده و به اثرات جانبی منجر شوند. در این متن، ما به بررسی تداخلات دارویی با گیاهان میپردازیم و شما را با تداخلات خطرناکی آشنا میسازیم که باید در نظر بگیرید و داروها و گیاهان دارویی را با دقت بیشتری مصرف کنید.
تداخلات دارویی خطرناک با گیاهان
تداخل دارویی به معنای تغییر اثر یک دارو در تجویز همزمان با غذا، گیاه یا داروی دیگر است. تداخلات بهطور کلی میتوانند منجر به افزایش یا کاهش اثر داروها شوند. دو دسته تداخل دارویی ممکن است رخ بدهد؛ یکی تداخل در جذب، توزیع، متابولیسم و دفع دارو است و دیگری تداخلاتی است که یک دارو اثر داروی دیگر را در محل اثر تغییر میدهد.
مصرف همزمان داروها و گیاهان باید با دقت و به اندازه صورت بگیرد و در صورت تداخل مصرف برخی از گیاهان بایکدیگر ممکن است دچار مسمومیت شوید. مصرف خودسرانه برخی داروهای گیاهی همراه با سایر داروهای رایج توسط بیماران مهمترین عامل بروز بسیاری از عوارض جانبی ناخواسته هستند. توصیه میشود قبل از مصرف هرگونه داروی گیاهی یا شیمیایی با پزشک خود مشورت کنید.
|در اینجا فهرست تعدادی از تداخلات خطرناک دارویی با گیاهان ارائه میگردد. برای پیشگیری از این تداخلات باید از مصرف همزمان گیاهان موجود در این فهرست با داروهای مود نظر خودداری کنید.
چای سبز
داروهای زیر را به همراه چای سبز مصرف نکنید:
افدرین
چای سبز حاوی کافئین است. کافئین و افدرین هر دو داروهای محرک هستند. مصرف چای سبز همراه با افدرین ممکن است باعث تحریک بیش از حد و گاهی اوقات عوارض جانبی جدی و مشکلات قلبی شود. محصولات حاوی کافئین و افدرین را همزمان مصرف نکنید.
نادولول (کارگارد)
چای سبز ممکن است میزان جذب نادولول را کاهش دهد. مصرف چای سبز همراه با نادولول ممکن است اثرات نادولول را کاهش دهد.
آتورواستاتین (لیپیتور)
عصاره چای سبز ممکن است میزان جذب آتورواستاتین را در بدن کاهش دهد. مصرف عصاره چای سبز همراه با آتورواستاتین ممکن است اثرات آتورواستاتین را کاهش دهد.
چای ترش
داروی زیر را به همراه چای ترش مصرف نکنید:
کلروکین
دمنوش چای ترش ممکن است مقدار جذب کلروکین (داروی پیشگیری و درمان مالاریا) را توسط بدن و اثر کلروکین را کاهش دهد. این تداخل دارویی بسیار مهم است و افرادی که این دارو را مصرف میکنند باید از مصرف فرآوردههای چای ترش پرهیز کنند.
قهوه
داروی زیر را به همراه قهوه مصرف نکنید:
افدرین
قهوه حاوی کافئین است. کافئین و افدرین هر دو داروهای محرک هستند. مصرف کافئین همراه با افدرین ممکن است باعث تحریک بیش از حد و گاهی اوقات عوارض جانبی جدی و مشکلات قلبی شود. محصولات حاوی کافئین و افدرین را همزمان مصرف نکنید.
آلوئهورا
این دارو را همزمان با آلوئه مصرف نکنید:
دیگوکسین (لانوکسین)
لاتکس آلوئه نوعی ملین محرک است و مصرف ملینهای محرک از راه خوراکی، میتواند سطح پتاسیم را در بدن کاهش دهد و سطوح پایین پتاسیم خطر عوارض جانبی دیگوکسین را افزایش میدهد.
سیر
ساکویناویر (اینویریس و فورتوویس)
ساکویناویر دارویی است که برای درمان HIV مصرف میشود. سیر ممکن است غلظت ساکویناویر در خون را کاهش دهد و اثرات ساکویناویر کاهش یابد.
جینسینگ آمریکایی
وارفارین (کومادین)
جینسینگ آمریکایی اثرات وارفارین را کاهش میدهد. بنابراین ممکن است خطر لخته شدن را افزایش دهد. مکانیسم این تداخل مشخص نیست. برای جلوگیری از این تداخل، در صورت مصرف وارفارین، جینسینگ آمریکایی مصرف نکنید.
زالزالک
داروهای مهارکنندههای فسفودی استراز-۵ (داروهای مصرفی در درمان اختلال عملکرد جنسی مردان)
زالزالک ممکن است فشار خون را کاهش دهد. برخی از داروهایی که برای درمان اختلال عملکرد جنسی مردان بکار میروند نیز میتوانند فشار خون را کاهش دهند. مصرف این دو ممکن است باعث کاهش بیش از حد فشار خون شما شود.
داروهای گشادکننده عروق (نیتراتها)
زالزالک باعث افزایش جریان خون میشود. مصرف زالزالک با داروهایی که جریان خون به قلب را افزایش میدهند، ممکن است احتمال سرگیجه و سبکی سر را افزایش دهد.
سویا
داروهای ضد افسردگی (MAOIs)
محصولات تخمیری سویا مانند توفو و سس سویا حاوی تیرامین هستند. تیرامین یک ماده شیمیایی طبیعی است که در تنظیم فشار خون نقش دارد. داروهای MAOI میتوانند سرعت تجزیه تیرامین را در بدن کاهش دهند. مصرف بیش از ۶ میلیگرم تیرامین در حین مصرف یکی از این داروها میتواند خطر عوارض جانبی جدی مانند فشار خون بسیار بالا را افزایش دهد. اگر یکی از این داروها را مصرف میکنید، از محصولات تخمیری سویا که حاوی مقادیر زیادی تیرامین هستند خودداری کنید.
چای سیاه
افدرین
چای سیاه حاوی کافئین است که یک داروی محرک است. داروهای محرک، سیستم عصبی را تحریک میکنند. افدرین نیز یک داروی محرک است. مصرف چای سیاه همراه با افدرین ممکن است باعث تحریک بیش از حد و گاهی اوقات عوارض جانبی جدی و مشکلات قلبی شود.
پوست بید
داروهای ضد انعقاد / ضد پلاکت
پوست درخت بید ممکن است سرعت لخته شدن خون را کم کند. مصرف پوست درخت بید همراه با داروهایی که لخته شدن خون را کند میکنند، ممکن است خطر کبودی و خونریزی را افزایش دهد.
گل راعی
با توجه به اینکه میزان تداخلات دارویی خطرناک گل راعی بسیار زیاد است آنها را به چهار بخش تقسیم کرده ایم توصیه میشود هیچ دارویی را بدون مشورت با پزشک همزمان با گل راعی مصرف نکنید.
تداخلات دارویی خطرناک گیاه گل راعی (بخش ۱)
آلپرازولام (زاناکس)
گل راعی میتواند سرعت دفع آلپرازولام را افزایش دهد و ممکن است اثرات آلپرازولام را کاهش دهد.
داروهای ضد بارداری
برخی از قرصهای ضد بارداری حاوی استروژن هستند. گل راعی ممکن است سرعت تجزیه استروژن را افزایش دهد. مصرف گل راعی همراه با قرصهای ضد بارداری ممکن است اثرات این داروها را کاهش دهد. اگر قرصهای ضدبارداری را همراه با گل راعی مصرف میکنید، از یک روش دیگر کنترل بارداری مانند کاندوم نیز استفاده کنید.
سیکلوسپورین (Neoral، Sandimmune)
گل راعی میتواند سرعت تجزیه و دفع سیکلوسپورین را افزایش دهد و ممکن است عملکرد سیکلوسپورین را کاهش دهد.
دیگوکسین (لانوکسین)
گل راعی ممکن است میزان جذب دیگوکسین را کاهش دهد و با کاهش میزان جذب دیگوکسین، اثرات دیگوکسین را کاهش دهد.
ایماتینیب (Gleevec)
گل راعی ممکن است سرعت دفع ایماتینیب را افزایش دهد و مصرف همزمان این دو اثرات ایماتینیب را کاهش دهد.
ایرینوتکان (Camptosar)
گل راعی ممکن است سرعت تجزیه و دفع ایرینوتکان را افزایش داده و اثرات آن را کاهش دهد.
تداخلات دارویی خطرناک گیاه گل راعی (بخش ۲)
داروهایی که متابولیسم کبدی دارند: سوبستراهای سیتوکروم P450 3A4 (CYP3A4)
برخی از داروها توسط کبد متابولیزه میشوند. گل راعی ممکن است سرعت متابولیسم این داروها توسط کبد را تغییر داده و اثرات و عوارض جانبی این داروها را تغییر دهد.
سیتوکروم P۴۵۰ با نام کوتاه شده CYP یک خانواده گسترده از آنزیم هموپروتئینی است که در تمام موجودات زنده وجود دارد. بخش بزرگی از آنزیمهای پی۴۵۰ وظیفه کاتالیز کردن روند اکسیداسیون ترکیبات آلی را به عهده دارند.
برخی از داروهایی که توسط سیتوکروم P450 3A4 (CYP3A4) در کبد متابولیزه میشوند عبارتند از: لواستاتین (Mevacor)، کتوکونازول (Nizoral)، ایتراکونازول (Sporanox)، فکسوفنادین (Allegra)، تریازولام (Halcion)، آلپرازولام (Xanax)، آملودیپین (Norvasc)، کلاریترومایسین (Biaxin)، سیکلون اریترومایسین، وراپامیل (کالان، ایزوپتین)
داروهای HIV/AIDS (مهارکنندههای غیرنوکلئوزیدی ترانس کریپتاز معکوس) (NNRTIs)
مهارکنندههای نوکلئوزیدی ترانس کریپتاز معکوس برای درمان عفونت ویروس اچ آی وی (ایدز) استفاده میشود. گل راعی میتواند سرعت تجزیه و دفع داروهای مورد استفاده دردرمان ایدز را در بدن افزایش دهد و ممکن است میزان اثربخشی برخی از این داروها را کاهش دهد.
تداخلات دارویی خطرناک گیاه گل راعی (بخش۳)
داروهای HIV/AIDS (مهارکنندههای پروتئاز)
مصرف گل راعی ممکن است سرعت تجزیه داروهای مورد استفاده برای درمان ایدز را در بدن افزایش دهد. مصرف گل راعی ممکن است میزان اثربخشی برخی از این داروها را کاهش دهد.
داروهایی که توسط پمپها در سلولها حرکت میکنند (P-Glycoprotein Substrates)
برخی از داروها توسط پمپها به داخل و خارج سلولها منتقل میشوند. گل راعی ممکن است نحوه عملکرد این پمپها را تغییر دهد و میزان ماندگاری دارو در بدن تغییر یابد و در برخی موارد، ممکن است اثرات و عوارض جانبی یک دارو را تغییر دهد.
فنوباربیتال (لومینال)
گل راعی ممکن است سرعت تجزیه و دفع فنوباربیتال را افزایش دهد و با کاهش اثربخشی فنوباربیتال، خطر تشنج را افزایش دهد.
فنپروکومون
گل راعی سرعت تجزیه و دفع فنپروکومون را افزایش میدهد. این باعث کاهش اثرات فنپروکومون میشود.
فنیتوئین (دیلانتین)
گل راعی ممکن است سرعت تجزیه و دفع فنیتوئین را افزایش و اثرات فنیتوئین را کاهش داده و احتمال تشنج را افزایش دهد.
ریواروکسابان (Xarelto)
گل راعی میتواند سرعت تجزیه و دفع ریواروکسابان را افزایش داده و اثرات ریواروکسابان را کاهش دهد.
تداخلات دارویی خطرناک گیاه گل راعی (بخش ۴)
تاکرولیموس (Prograf)
گل راعی میتواند سرعت تجزیه تاکرولیموس را در بدن افزایش داده و اثرات تاکرولیموس را کاهش دهد.
وارفارین (کومادین)
گل راعی ممکن است سرعت دفع وارفارین را افزایش دهد و با کاهش اثرات وارفارین، خطر لخته شدن خون افزایش یابد. در صورت مصرف همزمان، حتما به طور مرتب خون خود را آزمایش کنید. دوز وارفارین شما ممکن است نیاز به تغییر داشته باشد.
مفنیتوئین (مزانتوئین)
گل راعی سرعت تجزیه و دفع مفنیتوئین را افزایش داده و اثرات آن را کاهش میدهد.
امپرازول (Prilosec)
گل راعی میتواند سرعت تجزیه امپرازول را افزایش داده و اثرات آن را کاهش دهد.
دوستاکسل (Taxotere)
گل راعی میتواند سرعت تجزیه دوستاکسل را افزایش داده و میزان اثربخشی آن را کاهش دهد.
کتامین (کتالار)
گل راعی ممکن است سرعت تجزیه و دفع کتامین را افزایش داده و اثرات آن را کاهش دهد.
اکسیکدون (Oxycontin)
گل راعی ممکن است سرعت تجزیه و دفع اکسیکدون را افزایش داده و اثرات آن را کاهش دهد.
کلام آخر
اهمیت شناخت تداخلات دارویی با گیاهان و داروها در مراقبت از سلامتی از اهمیت بسیاری برخوردار است. مصرف هوشمندانه داروها و گیاهان دارویی میتواند از وقوع تداخلات خطرناک جلوگیری کرده و به بهبود فرد سلامت کمک کند. توصیه میشود در مورد هر نوع مصرف دارویی یا گیاهی همواره با پزشک خود مشورت کرده و همه اطلاعات مرتبط را به او اعلام کنید تا بتوانید از بهترین نتیج درمانی بهرهمند شوید.”
برای تدوین این مقاله از ترجمه این منبع استفاده شده است.
جهت کسب اطلاعات بیشتر درباره تداخل گیاهان دارویی با داروهای مصرفی خود به اینجا مراجعه فرمایید.
برای دیدن تداخل داروها با انواع دمنوشهای گیاهی به اینجا مراجعه فرمایید.
کاری از تیم رسانه اهدا دارو؛