استویا یک شیرینکننده طبیعی است که مصرف آن در انواع نوشیدنیها و غذاها روز به روز گسترش مییابد. هدف از مقاله حاضر بررسی خواص و عوارض جانبی استویا و بیان تداخلات دارویی مهم آن به زبان ساده است، تا بتوانید با آگاهی کافی آن را مصرف کنید و از مشکلات احتمالی ناشی از مصرف آن به همراه سایر غذاها یا داروها پیشگیری کنید.
استویا
استویا (Stevia rebaudiana) یک درختچه بوتهای بومی شمال شرقی پاراگوئه، برزیل و آرژانتین است. بیشتر به عنوان یک شیرینکننده طبیعی شناخته میشود.
استویا حاوی مواد شیمیایی است که ۲۰۰ تا ۳۰۰ برابر شیرینتر از قند ساکارز است.
برخی از بیماران از استویا برای رفع چاقی، کاهش فشار خون بالا، درمان دیابت و بسیاری از بیماریهای دیگر استفاده می کنند، اما شواهد علمی کافی برای تأیید این موارد وجود ندارد.
در آمریکا تنها عصاره خالص استویا حاوی ربودیوزیدA به عنوان شیرینکننده غذا تایید شده است اما برگ و عصاره تام استویا برای استفاده به عنوان شیرینکننده در غذا تایید نشده است ولی به عنوان مکمل در دسترس است.
ایمنی و عوارض جانبی
مصرف خوراکی: برخی از مواد شیمیایی موجود در استویا، از جمله استویوزید و ربودیوزید A، هنگامی که به عنوان شیرینکننده غذا استفاده میشوند، احتمالاً بی خطر هستند. عوارض جانبی ممکن است شامل نفخ، حالت تهوع، سرگیجه و بیحسی باشد.
ولی در مورد خطرات و عوارض جانبی برگ تام استویا یا عصاره آن اطلاعات کافی و مطمئن وجود ندارد.
احتیاطات و هشدارهای ویژه:
بارداری و شیردهی: اطلاعات قابل اعتماد کافی برای اطلاع از بیخطر بودن مصرف استویا در دوران بارداری یا شیردهی وجود ندارد. برای احتیاط در دوران بارداری از مصرف آن خودداری کنید.
آلرژی: استویا از خانواده گیاهان Compositae یا Asteraceae است. ابروسیا، گل داوودی، گل همیشه بهار، بابونه و بسیاری از گیاهان دیگر نیز از این خانواده هستند. از نظر تئوری، افرادی که به گیاه ابروسیا و سایر گیاهان این خانواده حساس هستند ممکن است به استویا نیز حساسیت داشته باشند.
تداخلات دارویی استویا
تداخل متوسط: هنگام مصرف همزمان داروهای زیر با استویا احتیاط کنید و با پزشک خود مشورت کنید
لیتیوم
استویا ممکن است اثری مانند داروهای مدر داشته باشد. مصرف استویا ممکن است میزان دفع لیتیوم را کاهش دهد که باعث افزایش میزان لیتیوم در بدن شود و منجر به عوارض جانبی جدی گردد. اگر لیتیوم مصرف میکنید، قبل از استفاده از این محصول با پزشک خود مشورت کنید. ممکن است دز لیتیوم شما نیاز به تغییر داشته باشد.
تداخلات کم اهمیت یا جزئی: تداخل استویا با داروهای زیر جزئی است و هنگام مصرف آنها به همراه استویا باید مراقب باشید.
داروهای ضد دیابت
استویا ممکن است سطح قند خون را کاهش دهد. مصرف استویا همراه با داروها، مکملها و گیاهان ضد دیابت ممکن است باعث کاهش بیش از حد قند خون شود. در صورت مصرف همزمان قند خون خود را مرتب کنترل کنید.
داروهای ضد فشار خون
استویا ممکن است فشار خون را کاهش دهد. مصرف استویا همراه با داروها، مکملها و گیاهانی که فشار خون را کاهش می دهند ممکن است باعث کاهش بیش از حد فشار خون شود. در صورت مصرف همزمان فشار خون خود را مرتب کنترل کنید.
موارد مصرف
شیرینکننده غذایی: بطور معمول برخی از مواد شیمیایی موجود در استویا به عنوان شیرینکننده طبیعی مواد غذایی استفاده میشوند.
به عنوان دارو: علاقه به استفاده از استویا برای اهداف مختلفی وجود دارد، اما اطلاعات قابل اعتماد کافی برای داشتن اثرات مفید دارویی و دانستن دوز مناسب استویا وجود ندارد.
تداخل استویا با غذاها
هیچ تداخل شناخته شدهای با غذاها وجود ندارد.
به خاطر داشته باشید که محصولات طبیعی همیشه لزوماً بی خطر نیستند و دز آن میتواند مهم باشد. حتماً دستورالعملهای مربوطه را روی برچسبهای محصول دنبال کنید و در صورتی که داروی خاصی مصرف میکنید، قبل از استفاده با یک متخصص مشورت کنید.
برای کسب اطلاعات بیشتر در مورد استویا به اینجا مراجعه فرمایید.
برای آگاهی از نکات مهم و کلیدی در مورد انتخاب و خرید استویا به اینجا مراجعه نمایید.
کاری از تیم رسانه اهدا دارو؛