تیر
از آنجایی که نگرانی‌هایی در مورد مضرات و خطرات استویا وجود دارد، این مقاله به بررسی ایمنی استویا می‌پردازد، تا اگر قصد مصرف آن‌را دارید، راهنمایی برای شما باشد.
از استویا غالباً به عنوان یک جایگزین سالم و بدون خطر برای قند نام برده می‌شود که می‌تواند غذاها را بدون تأثیرات منفی سلامتی موجود در شکر تصفیه شده شیرین کند.
مزیت‌های استویا برای سلامتی می‌توان به کم کالری بودن، عدم افزایش سطح قند خون و کاهش خطر ایجاد حفره در قلب، اشاره کرد.
استویا چیست؟
استویا یک شیرین‌کننده طبیعی است که از برگ‌های گیاه استویا (Stevia rebaudiana) گرفته می‌شود.
از آن‌جا که کالری آن صفر است اما ۲۰۰ برابر شیرین‌تر از قند تصفیه شده است، برای بسیاری از افرادی که قصد کاهش وزن و کاهش مصرف قند دارند، یک انتخاب مناسب است. این شیرین کننده همچنین با فواید زیادی از جمله کاهش سطح قند خون و کلسترول همراه است.
با این وجود، محصولات استویا تجاری از نظر کیفیت متفاوت هستند. در حقیقت، بسیاری از انواع موجود در بازار، با سایر شیرین کننده‌ها ترکیب می‌شوند – مانند اریتریتول، دکستروز و مالتودکسترین، که بعضی از آنها ممکن است اثرات بالقوه سلامتی آن را تغییر دهند.
اشکال استویا
استویا در انواع مختلفی موجود است که هر یک از نظر روش فرآوری و مواد تشکیل دهنده متفاوت است.
به عنوان مثال، چندین محصول محبوب – مانند Stevia in the Raw و Truvia – در واقع مخلوط استویا هستند، که یکی ازمتداول‌ترین فرآورده‌های استویا است.
این ترکیب با استفاده از rebaudioside A (Reb A) – نوعی عصاره تصفیه شده استویا، در کنار سایر شیرین کننده‌ها مانند مالتودکسترین و اریتریتول ساخته شده‌اند.
در حین فرآوری، برگ‌ها را در آب می‌خیسانند و از فیلتر با الکل عبور می‌دهند تا Reb A جدا شود. بعداً عصاره خشک می‌شود و پس ازکریستالیزاسیون با سایر شیرین کننده‌ها و افزودنی‌ها ترکیب می‌شود. عصاره‌های خالص ساخته شده فقط از Reb A گرفته می‌شوند و به صورت مایع و پودر موجود هستند.
اگرچه عمومأ برگ سبز این گیاه را خالص‌ترین نوع در نظر می‌گیرند، اما به اندازه عصاره‌های خالص و Reb A به طور کامل مورد مطالعه قرار نگرفته است، به همین دلیل تحقیقات در مورد ایمنی آن وجود ندارد.
آژانس‌های نظارتی مانند FDA، کمیته علمی غذا (SCF) و سازمان ایمنی مواد غذایی اروپا (EFSA) میزان مصرف روزانه استویول گلیکوزیدها را تا ۱.۸ میلی گرم در هر پوند از وزن بدن (۴ میلی گرم در کیلوگرم) تعریف می‌کنند.
ایمنی استویا در گروه‌های خاص
اگرچه بسیاری از محصولات استویا به طور کلی بی‌خطر شناخته می‌شوند، اما برخی تحقیقات نشان می‌دهد که این شیرین کننده کم کالری ممکن است به طور متفاوتی روی افراد خاصی تأثیر بگذارد. به دلیل شرایط سلامتی یا سن، گروه‌های مختلف ممکن است بخواهند مراقب مصرف استویای خود باشند.
دیابت و استویا
اگر دیابت دارید ممکن است استویا مفید باشد – اما در انتخاب نوع مناسب، خودتان دقت کنید. برخی تحقیقات نشان می‌دهد که مصرف استویا می‌تواند روشی ایمن و موثر برای کمک به کنترل سطح قند خون در افراد مبتلا به دیابت نوع ۲ باشد.
در حقیقت، یک مطالعه کوچک در ۱۲ فرد مبتلا به این بیماری نشان داد که مصرف این شیرین کننده در کنار یک وعده غذایی منجر به کاهش بیشتر قند خون در مقایسه با یک گروه کنترل به میزان مساوی نشاسته ذرت می‌شود.
به طور مشابه، یک مطالعه ۸ هفته‌ای بر روی موش‌های مبتلا به دیابت نشان داد که عصاره استویا سطح قند خون و هموگلوبین A1C -نشانگر کنترل طولانی مدت قند خون- را بیش از ۵ درصد در مقایسه با موش‌هایی که از رژیم غذایی تحت کنترل تغذیه می‌کنند، کاهش می‌دهد.
به خاطر داشته باشید که برخی از ترکیبات استویا ممکن است حاوی انواع دیگر شیرین‌کننده‌ها از جمله دکستروز و مالتودکسترین، باشد که می‌تواند سطح قند خون را افزایش دهد .(بهتر است از استویای همراه با افزودنی‌هایی چون اریتریتول و زایلیتون استفاده کنید.)
استفاده متعادل از این محصولات یا انتخاب عصاره خالص استویا در صورت ابتلا به دیابت می‌تواند به حفظ سطح طبیعی قند خون کمک کند.
زنان باردار و مصرف استویا
شواهد محدودی در مورد ایمنی استویا در دوران بارداری وجود دارد. با این حال، مطالعات حیوانی نشان می‌دهد که این شیرین کننده – به شکل استویول گلیکوزیدها مانند Reb A – بر روی باروری یا نتایج بارداری هنگامی که به طور متوسط استفاده شود، تأثیر منفی نمی‌گذارد.
علاوه بر این، آژانس‌های نظارتی مختلف استویول گلیکوزیدها را برای بزرگسالان از جمله در دوران بارداری بی‌خطر می‌دانند. هنوز تحقیق در مورد گیاه استویا و برگ‌های عصاره خام محدود است.
بنابراین، در دوران بارداری، بهتر است از محصولات مورد تأیید FDA که حاوی گلیکوزیدهای استویول هستند به جای محصولات کامل یا خام استفاده شود.
کودکان و استویا
استویا به کاهش مصرف شکر افزودنی کمک می‌کند، که می‌تواند به ویژه برای کودکان مفید باشد. به گفته انجمن قلب آمریکا (AHA)، مصرف قند می‌تواند با تغییر در سطح تری گلیسیرید و کلسترول، احتمال افزایش وزن و خطر ابتلا به بیماری قلبی در کودکان را افزایش دهد.
جایگزین کردن قند اضافی با گیاه استویا می‌تواند به طور بالقوه این خطرات را به حداقل برساند. گلیکوزیدهای استیول مانند Reb A مورد تأیید FDA هستند. با این حال، نظارت بر میزان مصرف در کودکان بسیار مهم است. حد قابل قبول استویا در روز برای کودکان ۱.۸ میلی گرم در هر پوند از وزن بدن (۴ میلی گرم در هر کیلوگرم) برای است.
جایگزینی غذاهای کودک با استویا بجای سایر شیرین کننده‌ها، مانند شکر، می‌تواند از بروز عوارض جانبی جلوگیری کرده و از سلامت کلی حمایت کند.
استویا و کبد چرب
پژوهشگران، با مطالعه بر روی موش‌ها دریافتند جایگزینی شکر با شیرین کننده استویا می‌تواند به مقابله با بیماری کبد چرب کمک کند. آنها دریافتند عصاره استویا که یک شیرین کننده فاقد کالری و ۲۰۰ برابر شیرین‌تر از شکر است، می‌تواند علائم بیماری کبدچرب را کاهش دهد. استویا همچنین موجب بهبود چندین نشانه بیماری کبد چرب از جمله میزان کلی چربی و ایجاد زخم در کبد می‌شود.
سخن آخر
استویا در صورت استفاده متعادل، باخطرات و عوارض جانبی کمی همراه است و می‌تواند جایگزین خوبی برای قند تصفیه شده باشد. به خاطر داشته باشید که تحقیقات بیشتری در مورد این شیرین‌کننده‌ها لازم است. اما تا به امروز استویا بهترین است.
برای دریافت اگاهی بیشتر در زمینه عوارض جانبی استویا مطالعه این مقاله را به شما پیشنهاد می کنیم.
برای آگاهی از نکات مهم و کلیدی در مورد انتخاب و خرید استویا به اینجا مراجعه نمایید.
کاری از تیم رسانه اهدا دارو؛
برای دیدن لیست محصولات سلامتی شرکت اهدا دارو کلیک کنید.
اهدا دارو، اهدای سلامتی
پینگ بک: استویا در رژیم غذایی: بله یا خیر؟ - اهدا دارو