بیماری‌های زنان, دمنوش گیاهی
درد قاعدگی
خرداد
درد یا گرفتگی قاعدگی دردهایی در قسمت پایین شکم است که با شروع دوره قاعدگی (پریود) یا درست قبل از آن اتفاق می‌افتد. این درد ممکن است ۲ تا ۳ روز ادامه یابد. گرفتگی ممکن است ضربان دار یا دردناک، مبهم یا تیز باشند. این علائم می‌تواند از یک ناراحتی خفیف تا درد جدی که در فعالیت‌های عادی فرد اختلال ایجاد می‌کند متغیر باشد.
اگرچه بیش از نیمی از افراد در دوران قاعدگی احساس ناراحتی می‌کنند، ولی فقط ۱۰ درصد زنان به طور موقت دچار علائم دردناک ناتوان‌کننده می‌شوند. دردهای قاعدگی علت اصلی غیبت در کار در زنان کمتر از ۳۰ سال است.
علل درد قاعدگی
پروستاگلاندین‌ها مواد شیمیایی هستند که در بدن تولید می‌شوند و باعث بسیاری از علائم مرتبط با ناراحتی قاعدگی هستند. بافتی که رحم را می‌پوشاند این مواد شیمیایی را می‌سازد. پروستاگلاندین‌ها ماهیچه‌های رحم را تحریک می‌کنند تا منقبض شوند. افرادی که سطوح بالایی از پروستاگلاندین دارند ممکن است انقباضات شدید رحم و درد بیشتری داشته باشند. پروستاگلاندین‌ها همچنین ممکن است مسئول استفراغ، اسهال و سردردهای همراه با دردهای قاعدگی باشند.
سایر دردهای قاعدگی می‌تواند ناشی از مشکلات دستگاه تناسلی باشد، مانند موارد زیر:
آندومتریوز، رشد بافت رحم یا اندومتر در خارج از رحم رشد.
فیبروم و آدنومیوز، رشد غیر سرطانی (خوش خیم) در رحم
عفونت در اندام تناسلی
حاملگی غیر طبیعی، مانند حاملگی خارج از رحم
IUD، دستگاه داخل رحمی که برای کنترل بارداری استفاده می‌شود
کیست تخمدان
تنگی دهانه رحم
اگر درد قاعدگی همزمان با شروع قاعدگی شروع شده است، این وضعیت را دیسمنوره اولیه می‌نامند. اگر شرایط فیزیکی مانند بیماری التهابی لگن یا اندومتریوز باعث درد شود، به آن دیسمنوره ثانویه می‌گویند. در این حالت وقتی مشکلات پزشکی درمان شود، درد قاعدگی معمولا از بین می‌رود.
عوامل خطر برای درد قاعدگی
احتمال بروز دردهای قاعدگی در شرایط زیر بیشتر می‌شود:
تجربه اولین قاعدگی در سنین پایین (کمتر از ۱۱ سال)
خونریزی زیاد قاعدگی
اضافه وزن یا چاقی
استعمال سیگار یا مصرف الکل
قبل از اولین بارداری
علائم درد قاعدگی
علاوه بر گرفتگی در قسمت تحتانی شکم، ممکن است برخی از این علائم با دردهای قاعدگی نیز همراه باشد:
درد پایین کمر
درد ساق پا که به سمت پایین کشیده می‌شود
حالت تهوع
استفراغ
اسهال
سردرد
تحریک پذیری
ضعف
ضعف و غش (در موارد شدید)
تشخیص قاعدگی دردناک
دانستن سابقه پزشکی و جزئیات زیر در مورد درد و علائم قاعدگی به تشخیص قاعدگی دردناک کمک می‌کند.
زمان بروز گرفتگی عضلات در ارتباط با شروع دوره قاعدگی یا پریود
نوع درد
سنی که برای اولین بار درد و گرفتگی عضلات شروع شد
هر گونه تغییر در درد
پریودهای نامنظم
ترشحات واژن
درد همراه با مقاربت
ناباروری
سابقه عفونت لگن
سنی شروع اولین قاعدگی
داروهای مصرفی
معاینات تشخیصی
پزشک معاینه لگن را برای بررسی هر گونه مشکل انجام می‌دهد. اگر در مورد عفونت احتمالی نگرانی وجود داشته باشد، کشت دهانه رحم و آزمایش خون تشخیص را تایید می‌کند. ممکن است این آزمایشات نیز لازم باشد:
در صورت قاعدگی نامنظم یا عدم استفاده منظم از روش‌های کنترل بارداری، ممکن است پزشک تست بارداری را تجویز کند.
در صورتی که پزشک در حین معاینه لگنی توده‌های غیرطبیعی را مشاهده کند یا درد قاعدگی به تازگی شروع شده باشد، معاینه سونوگرافی ضروری است.
پزشک ممکن است لاپاراسکوپی را توصیه کند، یک روش جراحی که به پزشک اجازه می‌دهد مستقیماً به داخل حفره لگن با یک فیبر نوری نگاه کند.
هیستروسکوپی یکی دیگر از روش‌های ممکن است. که پزشک در داخل مطب می‌تواند با وارد کردن یک هیستروسکوپ (لوله نازک نورانی) از طریق واژن، داخل دهانه رحم و داخل رحم را بدون جراحی ببیند.
درمان درد قاعدگی
انواع مختلفی از درمان وجود دارد.
انواع دارو برای دردهای قاعدگی
بهترین راه برای تسکین دردهای قاعدگی، مصرف داروهای ضد التهابی است. ایبوپروفن، کتوپروفن و ناپروکسن بدون نسخه در دسترس هستند و در مسدود کردن اثرات پروستاگلاندین‌ها موثرند.
این داروها اگر قبل از شروع قاعدگی مصرف شوند بهتر عمل می‌کنند و تا زمانی که نیاز است می‌توان آنها را ادامه داد. اگر یک نوع از مسکن‌ها درد را تسکین نمی‌دهد، دیگری را امتحان کنید، زیرا این داروها در همه افراد یکسان عمل نمی‌کنند.
این داروها می‌توانند به معده آسیب برسانند. اگر مشکلات کلیوی یا مشکلات معده (مانند زخم یا رفلاکس) دارید، قبل از شروع این نوع داروها به پزشک خود اطلاع دهید. مصرف این قرص‌ها همراه با غذا به جلوگیری از ناراحتی معده کمک می‌کند.
مصرف قرص‌های ضد بارداری هورمونی گزینه دیگری برای کنترل یا توقف دردهای قاعدگی است. یعنی به صورت قرص، آمپول، چسب ترانس‌درمال یا یک IUD حاوی هورمون استفاده شود. این روش‌ها می‌توانند جریان قاعدگی را کاهش داده یا از بین ببرند و منجر به درد کمتر شود.
درمان خانگی درد قاعدگی
اگر داروی ضد التهابی گزینه مناسبی نیست یا اگر به تسکین بیشتری نیاز است، می‌توانید این موارد را برای تسکین دردهای قاعدگی امتحان کنید:
یک پد گرم کننده برای ناحیه لگن
ماساژ پشت و زیر شکم
ورزش به خصوص قبل از شروع پریود
تیامین (۱۰۰ میلی گرم در روز)
رژیم گیاهخواری کم چرب
کلسیم (۱۲۰۰ میلی گرم در روز)
ویتامین E
جراحی
جراحی‌های زیر می‌تواند برخی از بیماری‌هایی که موجب درد قاعدگی می‌شوند، مانند فیبروم، پولیپ و کیست تخمدان را درمان کند.
D&C برای برداشتن پولیپ رحم.
لاپاراسکوپی برای درمان اندومتریوز لگن یا کیست تخمدان.
جراحی آندومتر.
هیسترکتومی برای خارج کردن رحم
میومکتومی برای برداشتن فیبروم‌ها
درمان‌های جایگزین برای درد قاعدگی
اگر مصرف داروهای هورمونی ضد بارداری به دلیل مشکلات سلامتی گزینه مناسبی نیست یا کمکی نمی‌کند، جایگزین‌های دیگری نیز وجود دارد. مثل داروها و دمنوش‌های گیاهی، طب سوزنی یا استفاده از یک دستگاه الکتریکی کوچک که با ارسال سیگنال‌های درد هنگام حرکت به مغز تداخل می‌کند.
استفاده از دمنوش‌های گیاهی
دمنوش رازیانه
به نظر می‌رسد مصرف خوراکی روغن یا عصاره رازیانه باعث بهبود دردهای قاعدگی می‌شود. اثر آن بر درد ممکن است مشابه داروهایی مانند ایبوپروفن یا مفنامیک اسید باشد.
دمنوش شنبلیله
شنبلیله ممکن است به کاهش برخی از ناراحتی‌های مرتبط با تغییر سطح هورمون کمک کند.
دمنوش زنجبیل
مصرف خوراکی زنجبیل در ۳-۴ روز اول سیکل قاعدگی تا حدودی دوره‌های قاعدگی دردناک را کاهش می‌دهد. به نظر می‌رسد که این گیاه به خوبی برخی از داروهای ضد درد مانند ایبوپروفن، مفنامیک اسید یا نوافن عمل می‌کند. مصرف زنجبیل همراه با داروهایی مانند مفنامیک اسید نیز مفید به نظر می‌رسد.
دمنوش گل محمدی
اثرات ضد التهابی گل محمدی و ویتامین E موجود در آن به کاهش دیسمنوره یا درد قاعدگی کمک می‌کند. در یک مطالعه نشان داده شد که گرفتگی، نفخ و درد مرتبط با پریود در میان زنانی که دمنوش گل محمدی می‌نوشیدند به میزان قابل توجهی کاهش یافت و شرکت‌کنندگان در مطالعه اضطراب و نوسانات خلقی کمتری را نیز گزارش کردند.
موارد احتیاط در قاعدگی دردناک
در صورت بروز مشکلات زیر باید با پزشک خود تماس بگیرید: پزشک می‌تواند به مدیریت علائم کمک کند.
دردهای قاعدگی برای مدت طولانی‌تر از حد معمول ادامه دارند.
درد ناگهان بدتر یا متفاوت می‌شود.
خونریزی بیش از حد است و به بیش از یک پد یا تامپون در ساعت نیاز دارد.
علائم عفونت مانند تب، لرز و بدن درد رخ می‌دهد.
بروز هریک از علائم قاعدگی در صورت احتمال بارداری
در صورت بروز هر یک از مشکلات زیر باید به بخش اورژانس بیمارستان مراجعه کنید:
غش کردن
سرگیجه هنگام ایستادن
درد ناگهانی و شدید لگن
وجود نسج در جریان قاعدگی این نسوج اغلب به رنگ نقره‌ای یا خاکستری هستند..
بروز درد شدیدی از نوع قاعدگی در صورت باردای
پیشگیری از درد قاعدگی
با این تکنیک‌ها از دردهای قاعدگی جلوگیری کنید:
حفظ وزن متعادل
عدم استعمال سیگار
عدم مصرف زیاد الکل
ورزش منظم
کلام آخر
در مورد دردهای قاعدگی باید توجه داشت که اکثر مردم با مراقبت در منزل بطور قابل توجهی بهبود می‌یابند. همچنین داروهای ضد التهابی ۸۰ درصد در رفع دردهای قاعدگی موثر هستند. قرص‌های ضد بارداری هورمونی باعث کاهش درد در ۹۰ درصد مواقع می‌شوند. همچنین با افزایش سن، از شدت گرفتگی عضلات کاسته می‌شود. گرفتگی عضلات ممکن است پس از اولین بارداری ناپدید شود.
در تدوین این مقاله از ترجمه این منبع استفاده شده است.
کاری از تیم رسانه اهدا دارو؛